One Hundred and Sixty Years

ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺍﺷﺎﻋﮥ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎء ﻣﺮﺍﻣﻰ ﺳﻴﺎﺳ ﺍﺳﺖ ]ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺍﻧﻮﺭ ﻭﺩﻭﺩ [» ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﻥ ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ ﺳﻮﻕ ﺗﻮﮐّ ) ﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ ۱۳۸۰ : ۸۹( ﺩﺭ ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﺯﻳﺮﮐﺎﻧﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻫﺎ ﺳﺎﻝ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻴﮕ ﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ، ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺩﮐﺘﺮ ﺗﻮﮐﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ ﻧﻘﺸﻰ » ﺭﺍ ﮐﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺩﺭ ﭼﺮﺧﺶ ﺍﻳّ ﺎﻡ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﮐﻬﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﻧﻮ ﻗﺪﺭﺕ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ] ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ [«. ﺩﮐﺘﺮ ﺗﻮﮐّ ﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ : ﺩﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﻋﺠﻴﺐ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺳﻴ ﺎﺳﻰ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺠﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺭﻭﻧﺪﻯ ﺩﮔﺮ ﺳﺘﻴﺰ ﻭ ﺩﮔﺮ ﺯﺩﺍ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﺤﻮّﻻﺕ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﻞ ﺯﺍﺋﻴﺪﮤ ﻧﻘﺸﻪ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﻰ . ﮐﺮﺩ ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺎﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﺷﮕﺮ ﺩ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺮﻳﻔﺎﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮔﺴﺘﺮﮤ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺑﺰﺩﺍﻳﻨﺪ . ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻋﻠ ﻴﻪ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻧﻔﺮﺕ ﭘﺮﻭﺭﻯ، ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺳﺘﺎﺋﻰ ﻭ ﺧﻮﺩﮐﺎﻣﮕﻰ ﮔﺴﻴﻞ ﺩﺍﺷﺖ . ) ﺗﻮﮐﻠﻰ ﻃﺮﻗﻰ ۱۳۸۰:۹۰ ( ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﺑﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﻋﺠﻴﻦ ﺷﺪ . ﺗﺸﮑﻴﻞ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﺪﺍﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻧﻮﺍﺏ ﺻﻔﻮﻯ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ ﺗ ﺮﻭﺭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﺮﺟﺴﺘﮥ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺜﻞ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮﻭﻯ، ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﻫﮋﻳﺮ ) ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭ (، ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺭﺯﻡ ) ﺁﺭﺍء ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ( ، ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻼء ) ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺣﺴﻦ ،( ﺍﻣﺎﻣﻰ ) ﺍﻣﺎﻡ ﺟﻤﻌﮥ ( ﻬﺮﺍﻥ ﺗ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﺵ ﻗﻮّﺕ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ . ﺷﺪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّ ﻪ ﺑ ﺭﺍ ﺷﺎﻩ ﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺿﻌﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺯﻭﺭﺁﺯﻣﺎﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪّ ﺑﺎ ،ﺩ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭﻫﺎ ﻭ ﻭﺳﻌﺖ ﻇﻠﻢ ﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻭﺍ ﻣﻰ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻣﻰ . ﻧﻤﻮﺩ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّ ﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ، ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻻﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ «.

ﻰ

ﺩﺭ

ﻋﮑﺲ

ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ

١٣١